Wirus Borna to jeden z najbardziej śmiertelnych patogenów dla człowieka. U zwierząt wyizolowano go w latach 70. XX w., a u ludzi – w 2018 roku. Niemal wszyscy zakażeni zmarli z powodu ciężkiego zapalenia mózgu.
Podobnie jak wirus ospy wietrznej, wirus Borna pozostaje w komórkach nerwowych i może być reaktywowany. U dzieci obserwuje się zaburzenia jedzenia i połykania oraz zaburzenia chodu i koncentracji w późniejszym życiu. Natomiast dorośli pacjenci często skarżą się na dolegliwości psychiczne, głównie depresję. Bornawirus jest bardzo często najpierw wykrywany we wczesnym dzieciństwie, a następnie tłumiony przez normalny układ odpornościowy. Dlatego większość dzieci pozostaje bez objawów.
Zakażenie wirusem Borna w Bawarii
Nazwa wirusa pochodzi od niemieckiego miasta Borna, gdzie w XIX wieku doszło do masowego zachorowania koni z objawami neurologicznymi. Były one spowodowane właśnie tym wirusem. Wirus Borna został wyizolowany dopiero w XX wieku.
Po raz pierwszy zakażenie wirusem Borna (BoDV-1) stwierdzono w Bawarii przed siedmioma laty u czterech pacjentów z zapaleniem mózgu. Od 2020 r. chorobę Borna objęto w Niemczech obowiązkiem zgłoszenia epidemiologicznego. Według Instytutu Roberta Kocha co roku wykrywa się kilka przypadków tej infekcji, najczęściej w Bawarii.
Przeżyła tylko jedna osoba
Dotychczas tę groźną chorobę wykryto u ponad 40 chorych, spośród których przeżyła tylko jedna osoba z ciężkim uszkodzeniem mózgu i poważną niepełnosprawnością.
Nie wiadomo wciąż jak dochodzi do tych zakażeń, nie są też znane drogi przenoszenie wirusa Borna ze zwierząt na ludzi. Ustalono jedynie, że u ryjówki polnej, która jest naturalnym nosicielem tego patogenu, wirus ten występuje w moczu, kale i ślinie. Dlatego podejrzewa się, że do infekcji może dojść na skutek kontaktu z wydzielinami zwierząt, w tym również z zakażoną krwią. Choroba może się rozwinąć po spożyciu zakażonej żywności lub wody albo po kontakcie z ziemią zabrudzoną odchodami zwierząt i niedostateczną higieną rąk.
Objawy wirusa Borna
Wykrycie choroby nie jest łatwe ze względu na mało charakterystyczne objawy, jakie powoduje. Mogą one przypominać zwykłe przeziębienie, gdyż początkowo występują: gorączka, zmęczenie i bóle głowy. W następnym etapie pojawiają się objawy neurologiczne, najczęściej zaburzenia mowy oraz ruchu. Choroba Borna może przypominać inne choroby neurologiczne, takie jak zespół Guillaina-Barrego (choroba zapalna nerwów obwodowych), zespół Millera-Fishera (rzadsza postać tej choroby) oraz autoimmunologiczne zapalenie mózgu.
Zakażenie wirusem BoDV-1 może się rozwijać przez wiele tygodni, a nawet miesięcy, zanim się pojawia pierwsze dolegliwości. Największą trudnością jest brak leku na tę chorobę. Stosuje się leczenie osłonowe i wspomagające, ale to na ogół nie pomaga.